«Αντιμέτωπος ξαφνικά με το να πρέπει να ξοδέψει περισσότερο χρόνο με τη σύζυγό του, ο 44χρονος Άντονι σκέφτηκε πως ένα από τα καλά που θα μπορούσε να τους προσφέρει το lockdown, θα ήταν να κάνει τη σεξουαλική τους ζωή να επανέλθει στη σωστή ρότα. «Φυσικά, αυτό ήταν πραγματικά ηλίθιο», λέει τώρα, με ένα μικρό γέλιο. Aυτό που δεν είχε λάβει υπόψιν του, ήταν η εξάντληση από τη φροντίδα των παιδιών και την τηλεκπαίδευση, το άγχος για την υγεία των γονιών τους και το... μικρό ζήτημα του υπαρξιακού φόβου από όλο αυτό που συνέβαινε. «Ξυπνάς και όλα είναι πολύ χειρότερα από την προηγούμενη μέρα. Και αυτό δεν είναι πραγματικά σέξι». Όταν κάποτε πήγαινε στο γυμναστήριο ή συναντούσε έναν φίλο του για μια μπίρα μετά τη δουλειά για να αποβάλλει την πίεση, τώρα έπρεπε να μείνει στο σπίτι. «Πριν, μπορούσες να επιτρέψεις στον εαυτό σου λίγο να ξεφύγει. Το lockdown τα πήρε όλα αυτά...»
Εάν η σεξουαλική ζωή του ζευγαριού είχε δυσκολίες στο παρελθόν - μια κατάσταση που πολλοί άλλοι γονείς μικρών παιδιών μπορούν να καταλάβουν - ήρθε η πανδημία και την ισοπέδωσε. Στο παρελθόν, το πρόβλημα θα ήταν να μην έχει σωστό συγχρονισμό με τη γυναίκα του ή να μπαίνει κατευθείαν στο «ψητό» πετώντας την οικειότητα από το παράθυρο... Με την έλευση της πανδημίας, ο Άντονι βρήκε τη σεξουαλική του όρεξη να μειώνεται. «Δεν συνειδητοποίησα ποτέ ότι το άγχος και η έλλειψη προσωπικού χρόνου θα επηρέαζε τόσο πολύ την επιθυμία μου. Αν και ακούγεται προφανές, δεν είναι κάτι που είχα σκεφτεί». Είναι μια κατάσταση που υφίσταται στις κρεβατοκάμαρες σε όλο τον κόσμο. Σε έρευνα που διεξήγαγε το Ινστιτούτο Kinsey στο Πανεπιστήμιο της Ιντιάνα πέρυσι, σχεδόν οι μισοί από τους ερωτηθέντες ανέφεραν μείωση της συχνότητας της σεξουαλικής συμπεριφοράς, συμπεριλαμβανομένου του αυνανισμού (αν και ένας στους πέντε ανθρώπους είπε ότι είχε δοκιμάσει με τον/την σύντροφό του κάτι νέο στη σεξουαλική τους ζωή, όπως διαφορετικές στάσεις ή sexting).
«Σίγουρα επηρεάζει τους ανθρώπους», λέει η Kate Moyle, ψυχοσεξουαλική θεραπευτής και η οικοδεσπότης των podcast Sex Wellness Sessions. «Το γενικευμένο άγχος βρίσκεται σε ιδιαίτερα υψηλό επίπεδο: υπάρχουν απειλές για την υγεία, την ευημερία, την εργασία, την εκπαίδευση ή τις ιατρικές θεραπείες. Δεν βλέπουμε φίλους ή οικογένεια. Αυτό το ολοένα αυξανόμενο άγχος μπορεί να μας επηρεάσει και μέσα στην κρεβατοκάμαρα: οι άνθρωποι αναφέρουν ότι είναι πιο αποσπασμένοι ή ότι δυσκολεύονται να κάνουν focus στη στιγμή, ότι έχουν πιο ενοχλητικές σκέψεις ή πιο αρνητικές αυτόματες σκέψεις».
Για μερικούς ανθρώπους, ωστόσο, η συχνότητα του σεξ μπορεί να έχει αυξηθεί κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, λέει, ως μια μορφή ανακούφισης από το άγχος. «Λειτουργεί για αυτούς με αυτόν τον τρόπο - και αυτό ισχύει και για τον αυνανισμό. Για άτομα που το βρίσκουν πιο δύσκολο να μπουν στη σωστή διάθεση όταν έχουν άγχος ή δυσκολεύονται να χαλαρώσουν - κάτι που θα μπορούσαμε να κάνουμε κανονικά στο σπίτι μας ή όταν πηγαίνουμε στο γυμναστήριο μετά τη δουλειά - δεν υπάρχει διαφυγή . Είμαστε γονείς, εργαζόμαστε, χαλαρώνουμε και δουλεύουμε όλοι στον ίδιο χώρο».
Για τον 28χρονο Ντέιβιντ, η πανδημία έφερε το τέλος στη σχέση του, επειδή κατέδειξε την αναντιστοιχία στις σεξουαλικές ορέξεις μεταξύ αυτου και της συντρόφου του. «Στο lockdown, καταλήξαμε να κάνουμε σεξ μία φορά το μήνα και αυτό ήταν ένα πρόβλημα για μένα», λέει. «Το σεξ είναι πραγματικά σημαντικό και μια έκφραση οικειότητας. Αυτό μου προκάλεσε τεράστιο άγχος, γιατί κάθε φορά που έκανα κάποια προσπάθεια να την πλησιάσω περισσότερο, εκείνη με απέρριπτε».
Το ζευγάρι έκανε μια συμβουλευτική συνεδρία και εκείνος συνέχισε τη θεραπεία μόνος του μετά τον χωρισμό τους, κάτι που λέει ότι φάνηκε πολύ χρήσιμο. Μπορεί να είναι δύσκολο, λέει, για τους άνδρες να μιλούν μεταξύ τους για σεξουαλικά προβλήματα. «Υπάρχει συζήτηση επιφανειακού επιπέδου, αλλά όταν δοκιμάζεις να αναφερθείς σε κάτι βαθύτερο, τότε θα ανοιχτεί και ο φίλος σου». Εάν πάλι είσαι σε θέση να εργάζεσαι από το σπίτι και να ζεις με έναν σύντροφο, για μεγάλο μέρος του περασμένου έτους θα είσασταν ο ένας πάνω στον άλλο - και όχι με την καλή έννοια. «Δεν είμαστε συνηθισμένοι να περνάμε όλο αυτό το χρόνο με τους συντρόφους μας», λέει η Moyle. «Βλέπουμε όλα τα άσχημα από τον σύντροφό μας - αυτά που μας εκνευρίζουν ή που πιστεύουμε ότι δεν ισχύουν. Εισπράττουμε όλη αυτή την αρνητικότητα επειδή δεν υπάρχει διαφυγή από αυτή». Η Moyle επίσης αναφέρει ότι το lockdown - και η υπερβολική ενδοικογενειακή εξοικείωση που δημιουργεί - έρχεται σε αντίθεση με την επιθυμία, η οποία «πυροδοτείται όταν δεν ξέρεις τι να περιμένεις». Είναι αυτό που η ψυχοθεραπεύτρια Esther Perel περιέγραψε ως καλλιέργεια του «μυστικού κήπου σας» - να διατηρείς δηλαδή κάποιο μυστήριο ή τον προσωπικό σου χώρο. «Εάν η οικειότητα αυξάνεται μέσω της επανάληψης και της ρουτίνας, ο ερωτισμός μειώνεται λόγω της ρουτίνας», έγραψε στο Mating in Captivity, το βιβλίο της σχετικά με τη διατήρηση μιας ικανοποιητικής σεξουαλικής ζωής σε μια μακροχρόνια σχέση.
Ακόμα κι αν βρίσκονται έξω για δουλειά, οι σύντροφοί μας μπορούν να μας λείψουν. Το να τους βλέπουμε σε διαφορετικό πλαίσιο - ντυμένους για το γραφείο, να ετοιμάζονται να δώσουν μια παρουσίαση, να κάνουν μία εθελοντική εργασία - μπορεί να μας προκαλέσει πόθο. «Αν βλέπουμε ο ένας τον άλλον όλη την ώρα με τις πιτζάμες, να δουλεύουμε στον υπολογιστή, δεν είναι ακριβώς ένα σενάριο που προκαλεί επιθυμία για τους περισσότερους ανθρώπους», λέει η Laura Vowels, ειδικός σε θέματα σεξ και σχέσεων και η κύρια ερευνήτρια στην εφαρμογή σεξουαλικής θεραπείας Blueheart. «Θα χρειαστεί λίγο περισσότερη προσπάθεια». Ακόμα και όταν έχουμε περισσότερο χρόνο μαζί, για παράδειγμα, ένα «γρήγορο σεξάκι» κατά τη διάρκεια ενός διαλείμματος από την εργασία στο σπίτι μπορεί να γίνει πηγή πίεσης. «Μερικοί άνθρωποι θα σκεφτούν: «Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε αυτόν το χρόνο» και πολλοί από αυτούς απογοητεύονται που δεν το κάνουν», λέει η Vowels. Οι άνθρωποι μπορεί να το έκαναν στην αρχή, όταν ήταν κάτι πιο καινοτόμο, «αλλά περιμένω ότι πλέον θα έχει φθαρεί, δεδομένου ότι δεν είναι κάτι νέο και συναρπαστικό». Πολλοί άνθρωποι θα ταυτιστούν. Είμαστε κουρασμένοι. Έρευνα για τον κορονοϊό από το University College του Λονδίνου διαπίστωσε ότι, σε σύγκριση με το πρώτο lockdown, περίπου ένας στους τρεις ξοδεύει λιγότερο χρόνο σε χόμπι ή κάτι άλλο δημιουργικό, ενώ ένας στους πέντε παρακολουθεί περισσότερη τηλεόραση και ταινίες ή παίζει video games περισσότερο. Ένας στους τρεις εργάζεται περισσότερες ώρες. Τα επίπεδα ευτυχίας είναι χαμηλότερα. Παρόλο που το σεξ είναι καλό για εμάς - μειώνει το άγχος, καίει θερμίδες και ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα - μπορεί να μετατραπεί σαν ένα ακόμη βαρίδι που έρχεται να προστεθεί στον φόρτο εργασίας μας.
Δεν βοηθάει ότι πρέπει να αντιμετωπίσουμε τις μεταβαλλόμενες ρουτίνες καθώς οι περιορισμοί αλλάζουν. «Τα ζευγάρια μπορεί να έχουν αναπτύξει μια συνήθεια όπου κάνουν σεξ κάθε Τετάρτη πρωί όταν τα παιδιά είναι στο σχολείο, αλλά τώρα τα παιδιά είναι στο σπίτι», λέει η Vowels. «Ή αν τα παιδιά έχουν συνήθως να κάνουν πράγματα κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου, πλέον δεν τα έχουν επειδή όλα είναι κλειστά, οπότε οι ευκαιρίες των γονέων για προσωπικό χρόνο μπορεί πλέον να μην υφίσταται επίσης». Για τους αδέσμευτους, η έλλειψη ευκαιρίας για κάποιο ραντεβού ή απλά για σεξ είναι έντονη πέρα από το άγχος που από μόνο του μπορεί να καταστρέψει τη λιμπιντο.